بانکی‌پور: عزم مجلس برای حل مشکل جمعیت جدی است

31 خرداد 1399
شبکه ایران زنان؛  
امیر حسین بانکی پور استاد دانشگاه و نماینده مجلس شورای اسلامی که پیش از این نیز در مسند یک کارشناس خانواده ، به موضوع کاهش جمعیت به عنوان یک دغدغه مهم نگاه می کرد و بارها و بارها از آن سخن گفته بود در گفت و گو با ما از عزم جدی مجلس برای حل این معضل گفت.

 از زمانی که تمدن ها بر روی زمین شکل گرفتند تاکنون ، خانواده به عنوان یک رکن اساسی، نقش مهمی  را برای احیای نسل و ادامه دادن راه بشریت داشته است. دولت های غربی با وجود آنکه سعی دارند اشکال مختلف و نا به هنجار ازدواج و تشکیل خانواده را رواج دهند اما باز هم به این امر واقفند که برای داشتن یک جامعه پویا و فعال به نسل جوانی احتیاج دارند که با تولد کودکان محقق می شود.

کشور ما در سال های اخیر با پدیده ای به نام کاهش جمعیت مواجه شده است. مردمی که در دوران دفاع مقدس به منظور جلوگیری از کاهش جمعیت و از بین رفتن نسل ، جمع خانواده را از دو نفر به تعداد بیشتری افزایش می دادند، امروز به نقطه ای رسیدند که برای داشتن یک فرزند هم تعلل می کنند و تردید دارند که داشتن فرزند در شرایط کنونی اقتصادی ، کاری درست است یا نه؟

این در حالی است که اگر نیم نگاهی به آینده داشته باشیم ، جامعه ای را خواهیم دید که نسل جوان آن رو به میان سالی و کهن سالی گذاشته و بیشتر از آنکه بتواند باری از دوش اقتصاد کشور بردارد، نیاز به اخذ خدمات است. خدماتی که اگر نسل جوانی در کار نباشد ، به خوبی نیز ارائه نخواهد شد و ناچار می شویم دست نیاز به کشور های دیگر دراز کنیم و آغوش فرهنگ و خاکمان را به روی مهاجرینی باز کنیم که هر کدام تکه ای از فرهنگ خودشان را برای ایران سوغات می آورند. سوغاتی که شاید، ذره ذره و مانند خوره به جان فرهنگ اصیل ایرانی بیفتد و طی سال ها چیزی جز یک خاطره از آن باقی نگذارد.

امیر حسین بانکی پور استاد دانشگاه و نماینده مجلس شورای اسلامی که پیش از این نیز در مسند یک کارشناس خانواده ، به موضوع کاهش جمعیت به عنوان یک دغدغه مهم نگاه می کرد و بارها و بارها از آن سخن گفته بود در گفت و گو با خبرنگار خانواده خبرگزاری فارس از عزم جدی مجلس برای حل این معضل گفت.

بانکی پور اولویت این موضوع و اهمیت آن برای مجلس را به حدی توصیف کرد که مجلس یازدهم درست پس از تشکیل کمیسیون ها و بررسی موضوع حیاتی و مهم جهش تولید و رسیدگی به اقتصاد کشور، این موضوع را بررسی می کند. در ادامه مشروح این گفت وگو را می خوانید.

میان تعریف مسئولان تا مردم ، تفاوت از زمین تا آسمان است!

موضوع جمعیت و تلاش برای افزایش آن، موضوعی است که تعاریف متفاوتی نزد مسئولان و سیاست گذاران و جامعه و مردم دارد. در بین مردم جامعه و در آحاد مختلف مردم، وقتی از موضوع افزایش جمعیت و فرزند آوری سخن به میان می آید ؛ این استدلال وجود دارد که در شرایط کنونی که بسیاری از جوانان با معضل بیکاری رو به رو هستند و شرایط ازدواج و فرزند آوری فراهم نیست ، جمعیت کاهش پیدا کند و حتی پاسخ این سوال را مطالبه می کنند که در این شرایط چه طور از جوانان می خواهید به فرزند آوری فکر کنند؟

مردم در حال حاضر بیکاری و مشکلات اقتصادی ، عدم استفاده از نیروی جوان و تحصیل کرده را می بینند و احساس می کنند که نیازی به افزایش جمعیت نیست در حالی که توجهی به ۲۰ سال آینده ندارند. طی ۲۰ سال آینده ، جامعه جوان رو به پیری و زوال می رود . تعداد بازنشستگان افزایش می یابد و عدم تقارن بین میزان جوانان و افرادی که به دوره میان سالی رسیدند ، موجب می شود که برای چرخیدن چرخ های صنعت و اقتصاد به استفاده از اتباع خارجی و دادن مجوز و تابعیت به آنها روی بیاوریم. از طرفی به دلیل هجمه ورود اتباع خارجی با مشکلات فرهنگی مواجه خواهیم شد.

باید در زمان ترسالی به فگر خشک سالی کاهش جمعیت باشیم

درباره اهمیت این موضوع توضیح بیشتری لازم است که با ذکر یک مثال ، مشخص می شود. این مثالی است که من بارها از آن استفاده کردم تا به خوبی و با زبان ساده اهمیت موضوع کاهش جمعیت تبیین شود.  بی گمان ، واژه ترسالی و خشک سالی را شنیده اید. تر سالی به این معنی است که سال آبی پرباری ، پیش روی زمین و منطقه جغرافیایی خاص است. اما در ادامه این روند ، ممکن است پس از چند سال ، همان منطقه با خشک سالی مواجه شود. به همین دلیل ، سعی می شود در سال های تر سالی ، مقادیر مناسبی آب ذخیره شده و زراعت رونق بگیرد.

همین اتفاق در ماجرای سیل سال گذشته خوزستان اتفاق افتاد که تعدادی از خبرنگاران به مسئولان استان خوزستان اعتراض می کردند که چرا در حالی که پیش از این به شما اطلاع داده شده بود که شرایط جوی نشان از ریزش باران فراوان و احتمال وقوع سیل دارد ، سد ها را باز نکردید؟

پاسخ مسئولان استان خوزستان این بود که اگر در آن زمان ، ما سد ها را باز می کردیم تا آب از آن عبور کند به ما ایراد می گرفتند که چرا در شرایط کم آبی ، اجازه هدر رفت آب و نزولات جوی را دادید؟

مردم فقط امروز جامعه را نبینند

مشابه این داستان درباره موضوع افزایش جمعیت نیز صادق است. مردم در حال حاضر بیکاری و مشکلات اقتصادی ، عدم استفاده از نیروی جوان و تحصیل کرده را می بینند و احساس می کنند که نیازی به افزایش جمعیت نیست در حالی که توجهی به ۲۰ سال آینده ندارند. طی ۲۰ سال آینده ، جامعه جوان رو به پیری و زوال می رود. تعداد بازنشستگان افزایش می یابد و عدم تقارن بین میزان جوانان و افرادی که به دوره میان سالی رسیدند ، موجب می شود که برای چرخیدن چرخ های صنعت و اقتصاد به استفاده از اتباع خارجی و دادن مجوز و تابعیت به آنها روی بیاوریم. از طرفی به دلیل هجمه ورود اتباع خارجی با مشکلات فرهنگی مواجه خواهیم شد.

کاهش جمعیت به راحتی قابل جبران نیست

پیر شدن جمعیت مانند سایر مشکلات به راحتی قابل حل نیست. نمی توان گفت مانند کاری که در خودکفایی محصولات کشاورزی با گذشت ۱۰ سال زمان و سرمایه گذاری به نتیجه مطلوب رسید، درباره جمعیت هم به همین سرعت نتیجه می‌گیریم. صدمات پیری جمعیت غیر قابل جبران است. اگر تمدنی سقوط نکند، سالیان سال طول می کشد تا صدمات پیر شدن جمعیت جبران و رفع شود و با شیب اندکی به سمت صعود ، راه نجات تمدنی را طی کند.

خطری به نام پیر شدن جمعیت

این خطر، خطر جدی است و در حال حاضر نیز بیشترین درخواست های مطروحه از طرف باز نشستگان است که در صد قابل توجهی از جامعه را تشکیل می دهند.

میزان بازنشستگان به طور صعودی و با شتاب زیاد می شود و همین امر نشان دهنده این است که در آینده نیروی جوان و فعال نخواهیم داشت. در سال های اخیر رشد جمعیت به کمتر از یک درصد رسیده است که وضعیت را در حالت خطرناک و در مرحله هشدار قرار داده است.

دلسوزان ایران، موضوع را جدی بگیرند

هر انسان آگاه و مطلعی که دلش برای سرزمینش ایران می تپد ، می داند که در حال حاضر هیچ موضوعی مهم تر از افزایش جمعیت نیست. کودکان امروز ، در ۱۸ سال آینده نیروی کار کشور محسوب می شوند.

در هفته‌های آینده نیز پس از تشکیل کمیسیون ها ، به موضوع جهش تولید و کاهش جمعیت رسیدگی می شود. این موضوع ، به حدی جدی و حیاتی است که مجلس تا به نتیجه رساندن آن ، پیگیری خواهد داشت و تمامی موضوعات مرتبط با سیاست های افزایش جمعیت نظیر سهولت در فرایند فرزند آوری ، هموار کردن راه ازدواج و آسیب شناسی طلاق و سبک زندگی ایرانی اسلامی نیز به طور کامل بررسی خواهد شد.

عزم مجلس برای حل مشکل جمعیت

به همین منظور مجلس شورای اسلامی در رابطه با سیاست های افزایش جمعیت جدی است. مجلس یازدهم ۲ موضوع مهم را در دستورالعمل خود قرار داده است. اولین موضوع ، جهش تولید است که اقتصاد جامعه را تحت الشعاع قرار می دهد و اهمیت مشکلات اقتصادی نیز به حدی است که در اولویت قرار بگیرد.

موضوع مهم دوم ، جمعیت و خانواده است . مجلس شورای اسلامی  قرار است به صورت موردی ، فعالیت هایی را انجام دهد. به همین دلیل ، طرح ها و برنامه ها در مجلس یازدهم بررسی و پیگیری می شود. در هفته ای که گذشت ، نمایندگان در تلاش برای تشکیل کمیسیون ها بودند و پس از انجام این کار ، اولویت با بررسی جهش تولید و افزایش جمعیت خواهد بود.

شتابزده عمل نکنیم

به نظر می رسد بهتر است به جای آنکه حرکت شتاب زده و هیجانی داشته باشیم ، این موضوع را به  طور اساسی و ریشه ای بررسی و مسائل را حل کنیم تا بیشتر از این جامعه در معرض آسیب های ناشی از کاهش جمعیت قرار نگیرد.

طرح هایی که بتواند به طور کامل مسئله کاهش جمعیت را بررسی و برای افزایش آن ، راه حل های کاربردی ارائه دهد ، در مجلس شورای اسلامی مورد به مورد مطرح می شود.

در هفته‌های آینده نیز پس از تشکیل کمیسیون ها، به موضوع جهش تولید و کاهش جمعیت رسیدگی می شود. این موضوع ، به حدی جدی و حیاتی است که مجلس تا به نتیجه رساندن آن ، پیگیری خواهد داشت و تمامی موضوعات مرتبط با سیاست های افزایش جمعیت نظیر سهولت در فرایند فرزند آوری ، هموار کردن راه ازدواج و آسیب شناسی طلاق و سبک زندtگی ایرانی اسلامی نیز به طور کامل بررسی خواهد شد.

فارس