مشکل، شیوه «برنامه شیوه» است!
در ضرورت پرداخت تخصصی به موضوعات «زنان»
✍️ عاطفه صادقی
✅ برنامه شیوه مدعی برگزاری مناظرات در فضای دانشی و گفتمان علمی برای حل معضلات اکنونی جامعه ایرانی است و با این وجود، برنامه شب گذشته آن، عملا به تریبون جریانات سیاسی در حوزه زنان تبدیل شد؛ آن هم نه به شیوه‌ای علمی، که در آنارشیک‌ترین صورت ممکن.
✅ در وضعیت کنونی و خصوصا ناظر به اغتشاشات اخیر، مباحث حوزه زنان به یکی از پرطرفدارترین موضوعات گفت‌وگو و بحرانی تبدیل شده که هم بودجه قابل توجهی به آن اختصاص می‌یابد و هم پرداخت به آن مُدِ روز گشته است. این وضعیت، موضوعات ناظر به حوزه زنان و خانواده را به پاشنه آشیل سیاستگذاران و برنامه‌ریزان نیز تبدیل نموده؛ چرا که ارائه داده‌های هیجانی، بدون پشتوانه دانشی و سلیقه‌محور می‌تواند اوضاع را وخیم‌تر کند.
✅ در این میان متأسفانه رسانه‌داران نیز موضوعات مربوط به زنان و خانواده را بی‌اهمیت دانسته، پیوست‌های علمی و نظری را جدی نگرفته و پیش از پخش، هیچ تلاشی برای ساماندهی به سوالات مجری، طرح‌ریزی چالش‌های اساسی حوزه زنان و آسیب‌های ساختار فعلی معاونت زنان صورت نمی‌دهند؛ به همین دلیل در طول برنامه، مجری از مدیریت مباحث طرفین ناتوان است و نتیجه جز هدر دادن آنتن زنده نیست.
✅ همان‌گونه که پیش از این در دوگانه زنان رسمی و زنان حوزه عمومی گفته‌ام، برنامه دیشب را «تریبونی نمایشی» برای زنان رسمی احزاب سیاسی می‌دانم؛ زنانی که هر دو فرزندانی در بلاد غرب دارند و با این حال از جهان غرب و غربی بودن انذار می‌دهند؛ زنانی که به رغم حضور در ساختار رسمی و برخورداری از امکانات از حل مشکلات و معضلات زنان حوزه عمومی ناتوانند.
✅ با همه تفاسیر، برنامه دیشب می‌توانست فرصت مناسبی برای پرسش از ایده، سیاستگذاری، راهبرد و اقدامات جریان‌های اصلی سیاسی کشور در حوزه زن و خانواده طی چهل سال اخیر باشد که متأسفانه صرفا به متلک‌پرانی‌های سیاسی مهمانان برنامه تبدیل شد. بانوانی که نشان دادند نه دغدغه‌مند مسائل زنان که دغدغه‌مند جریانات سیاسی خویش‌اند.
به دلیل عدم بسترسازی دانشی و تخصصی برنامه شیوه، طرح موضوعات ناظر به زنان و خانواده در این برنامه، عموما ناموفق بوده و برنامه، آن ظرفی نبود که امکان استفاده از ظرفیت کارشناسان صاحب‌نام و خبره‌ای چون آقای دکتر دهقان و خانم ولی‌مراد را داشته باشد.
✅ وقتی برنامه‌ای به نام گفت‌و‌گوی علمی، سطح مباحث تخصصی حوزه زنان را در نازلترین و سیاست‌زده‌ترین صورت ممکن به نمایش می‌گذارد، طبیعی است که هرگونه صحبت از رویکردها و موضوعات تخصصی حوزه زنان با نام امتناع از ابژه‌سازی زنان نامیده شده یا اشاعه فحشا تلقی شود.
✅ متاسفانه شیوه ی برنامه شیوه در مواجهه با موضوعات تخصصی حوزه زنان و خانواده غیرتخصصی است و به دلیل جایگاهی که صدا و سیما در گفتمان‌سازی دارد، همین رویکرد را به جامعه و حوزه سیاستگذاری تسری می‌دهد به نحوی که هر اقدام سلیقه‌ای در حوزه زنان به نام تبیین‌گری، سکه می‌خورد و خطر همین‌جاست.
به عنوان مثال، خبرگزاری تسنیم از دیشب تاکنون چندین کلیپ کوتاه، حاوی متلک‌های سیاسی خانم خزعلی به رقیب خود در برنامه شیوه، منتشر کرده است و خطر همین است که متولیان رسانه نیز در امتداد جریانات سیاسی، موضوعات تخصصی زنان را دست‌مایه تسویه‌حساب‌های سیاسی قرار دهند.
✅ در برنامه دیشب، خانم خزعلی مثل همه اصولگرایان، سوءمدیریت خویش را پشت انگاره‌هایی مانند غرب و جان‌استوارت میل و دشمن، پنهان و صورت مسأله را نادیده گرفت. خانم ابتکار نیز به رغم کارنامه بهتر در حوزه زنان به جای پرداختن به مسائل اصلی مدام در تدارک حمله به رقیب سیاسی‌اش بود. نتیجه چنین گفت‌گویی البته از پیش تعیین شده است.
✅ با توجه به ناتوانی برنامه شیوه از پرداخت تخصصی به موضوعات و تمرکز بر چالش‌های اصلی حوزه زن و خانواده، خواهش ما از متولیان محترم شبکه ۴ و برنامه شیوه آن است که لطف کرده و دیگر به مسائل زنان نپردازند.
این حوزه به اندازه کافی درد و داغ دارد، شما دیگر زخم نزنید.
#سایه_نوشت در بله، ایتا: