«عدالت جنسیتی» و نبود شاخص‌های بومی توسعه زنان
به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، زهرا عباس‌پور؛ فعال حوزه زن و خانواده در یادداشتی به تبیین مفهوم «عدالت جنسیتی»، «برابری جنسیتی»، «نابرابری جنسیتی» و نقش این مولفه‌ها در شاخصه‌های توسعه زنان پرداخته است.
در این یادداشت آمده است:
امروزه شاهد فراگیری مفهوم «عدالت جنسیتی» در بسیاری از برنامه‌ها و سیاست گذاری‌های حوزه «زن و خانواده» در کشور هستیم. هر چند در اسناد بین المللی جوامع غربی و جامعه شناسی کمتر از این واژه استفاده شده و بیشتر «برابری جنسیتی»مطرح می‌شود.
جامعه جهانی با تاکید بر «برابری جنسیتی» در اسناد بین المللی و نهادهای حقوق بشری در مقابله با «نابرابری جنسیتی» پرداخته و آن را به عنوان یکی از مهم‌ترین «شاخصه‌های توسعه زنان» دنبال می‌کند.
از آنجایی که تعریف، شاخص سازی و سنجش مفهوم عدالت جنسیتی مورد تأکید کشورهای اسلامی به دلیل برداشت‌هایی که ازمفهوم جنس و جنسیت و به تبع آن، یکی پنداشتن برابری جنسی با برابری جنسیتی در این کشورها وجود داشت، در کشور ما و برخی دیگر از کشورهای مسلمان نیز به دلیل حساسیت‌های دینی متولیان از واژه«عدالت جنسیتی » مدد گرفته تا حساسیت بخش دینی جامعه کاسته شود.(هیات ایرانی در اجلاس پکن(۱۹۹۵) اعلام نمود واژه عدالت را به جای برابری به کار خواهد گرفت).
مفهوم«عدالت جنسیتی» بر رفع تبعیض تاکید داشته هر چند مشخص نیست رفع این تبعیض بر اساس پذیرفتن اصل تساوی حقوقی و نه تشابه حقوقی است؟ و یا بر اساس نگاه روشنفکران دینی، ریشه این تفاوت هارا در شرایط فرهنگی و اجتماعی دانستن؟
همچنین در بررسی مفهوم عدالت جنسیتی سوالات متعددی وجود دارد ازجمله:
– عدالت جنسیتی ناظر به مبانی دینی چه تعریفی دارد؟
– مرزهای تشابه و افتراق مفهوم «عدالت جنسیتی» در تعریف اسلامی و بین المللی در چیست؟
– معیارهای سنحض عدالت جنسیتی چیست؟
– عرصه های عدالت جنسیتی کدام است؟
با وجود این ابهامات در تعریف و تفسیر واژه «عدالت جنسیتی» و عدم شفافیت ابعاد و عرصه‌های آن، این مفهوم به عنوان راهبرد اصلی کنونی در موضوعات زن خانواده در کشور قرار گرفته است، به نظر می‌رسد در موضوع زنان و خانواده، نبودن «شاخص های بومی توسعه زنان» از مهم‌ترین آسیب‌های حوزه سیاست گذاری و برنامه ریزی در این حوزه است.
پر واضح است یکسان سازی وضعیت زنان در کشوربا شاخص‌های جهانی و وارداتی در این عرصه نه تنها مشکلی از مسائل حوزه زن و خانواده در کشور را حل نمی‌کند بلکه بدان آسیب نیز می‌زند. از این رو امروزه نیاز به گسترش مساله زنان در علوم اسلامی بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد.
انتظار می‌رود اساتید و نخبگان دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه علی الخصوص حوزه‌های علمیه خواهران نسبت به این مهم به تبادل آراء و نظرا ت بپردازند و همان گونه که رهبر معظم انقلاب در سومین نشست اندیشه‌های راهبردی نیز بدان اشاره فرمودند؛ در موضوع زن و خانواده در حوزه نظریه پردازی با استفاده از منابع غنی اسلامی به سمت و سویی برویم که هم برنامه ریزان و سیاست گذاران حوزه زنان از آن استفاده کنند و هم در اختیار مخالفین واستفسار کنندگان جهانی در این موضوع قرار گیرد.