بانوان و فضای مجازی/۲

27 اردیبهشت 1400
شبکه ایران زنان؛  

یادداشت۲

این‌جاست که کار در این دنیای مجاز! را سخت‌تر و پیچیده‌تر از پیش می‌کند. فرد با دوگانه‌ای گریزناپذیر روبرو است: هم ناچار از استفاده از این دنیای فردی و سرشار از خود و دیگری است و هم قادر به مرزبندی و خصوصی سازی به شکل دلخواه، امن و مطمئن نیست. در این شرایط تنها می‌تواند اختصاصی سازی بکند. یعنی در دل دنیای مجازی، جزیره‌ی تنهای خودش را بسازد و روی این جزیره، علامت‌های اختصاصی خودش، شامل علاقه‌ها، مهارت‌ها، نیازها و نیازمندی‌ها و سرگرمی‌های خودش را بچیند، حال اگر توسط دیگران این اختصاصی‌ها، درک، پذیرش و یا محترم شمرده نشوند، خیلی امکان جداسازی وجود نخواهد داشت؛ از سویی بدلیل ساختار دنیای مجازی، ناگزیر از ارتباط و تعامل دوسویه و گاه یک‌سویه با جهان خارج از جزیره‌ی خودش است. پس بازهم ناچار از تن دادن به قواعد بین‌المللی این جهان مجازی است!

در این رهگذر، شاید بتوان گفت سهم زنان از آسیب در فضای مجازی و از آسیب‌زدگی در این فضا، اگر بیشتر از سهم مردان در این فضا نباشد، یقینا کمتر نیست.
به ویژه اگر زنان را در دسته بندی‌های مختلفی براساس سنجه‌های متفاوتی همچون میزان اوقات فراغت، سن، نگرش فرهنگی، اشتغال، نیازهای شخصی، روحیات فردی، تحصیلات، تأهل و .. تقسیم‌بندی نماییم، و از سویی دیگر اگر ساختار فضای مجازی را برگرفته از عناصری همچون جذابیت، در دسترس‌بودن، برخورداری از قابلیت تصویرسازی شخصی در فضای غیر شخصی، پاسخگو بودن در عین عدم مسئولیت، تنوع و فراوانی بالا در حجم و سنخ اطلاعات و .. بدانیم، آن‌گاه متوجه می‌شویم نه تنها امکان آسیب‌پذیری بانوان «از» و «در» این فضا بسی بیشتر از مردان است بلکه اثر و دامنه‌ی این آسیب‌ها به دلیل شأنیت و جایگاه زنان در نگرش الهی به «زن» به مثابه عمود خیمه خلقت و نقش بی‌بدیل مادری در خلقت و تربیت، بسی بیش‌تر و دردناک‌تر نیز خواهد بود.

حال که حضور، لاجرم و گاه، ضروری است و آسیب‌ها ناخواسته و فراوان، بهترین راه چاره شاید، مسلح شدن افراد به ابزار عقیده و نگرش باشد.

سلاحی که فرد را از آماج گسترده و ناخواسته‌ی دنیای مجازیِ اطرافش محافظت کند. این سلاح، به معنای پر شدن از درون است. مراقبتی که در پی دانش کافی و برخاسته از بینش اصیل انسان الهی و توحید باور و معادخواه باشد.

انسان را تذکر دهد که چه دارد؟ کجاست؟ «بودن»ش چگونه است؟ از این بودن چه می‌خواهد؟ اثر بودنش چگونه و تا کجا با و در عالم خواهد ماند؟ به کجا خواهد رفت؟ چگونه می‌رود و با خود چه می‌برد؟ مسیر رفتنش چگونه است؟ نقشه‌ی راهش چیست؟ مؤثرات وجودی‌اش کدام‌اند؟ راهنما و هادی‌اش کیست؟ توی کوله‌بار رفتنش چه دارد؟

شاید تفکر در اینگونه سوال‌ها نگاه‌بانی مناسب درکوره‌راه‌ها و خطرات این روزها باشد.. الله اعلم

الهام غفاری- دانشجوی دکتری مطالعات زنان
#بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی
#فضای_مجازی
#سواد_رسانه
@Banounegar
https://t.me/Banounegar

بانوان و فضای مجازی/۱