نقش مادران ائمه هدی (علیهم السلام) در جامعه پردازی شیعه/۲
یادداشت ۲
🌱 بانو حُدَیث مادر امام حسن عسکری(علیه السلام)
✨ نهم ربیع الاول، نه تنها نخستین روز امامت امام عصر(عج) است، بلکه آغاز دوره ای حیاتی و مهم در تاریخ شیعه نیز به شمار می آید. دوره ای که بانو حُدَیث همسر امام هادی(ع) و مادر امام حسن عسکری(ع) نقش آفرینی برجسته ای در آن داشتند.
⏪ بانو حُدَیث از زنان عارف و فاضل عصر خود و به نامهاى «سلیل، حدیثه، حربیه» معروف و مشهور بود. و با تولد نوۀ بزرگوارشان (حضرت مهدی علیه السلام) با لقب و عنوان «جدّه» شهرت یافتند. وی که سالیان سال به عنوان (کنیز) شناخته می شدند، پس از ازدواج با رهبر جهان اسلام و تشیع، زندگی دوباره و تابناکی را آغاز نمودند که هر بانویی لیاقت آن را نداشت. وی تنهاترین و بهترین همسر امام علیه السلام می باشند. قبل از آنکه امام هادى(ع) با این بانو ازدواج نمایند، امام جواد(ع) در وصف این بانو فرمودند: «سلیل»، یعنى بیرون کشیده از هر آفت و پلیدى و ناپاکى (بعد، از آینده او خبر داد) و فرموند: اى سلیل! زود است خداوند به تو، حجت خود را عطا فرماید که زمین را از عدل پر کند، بعد از آنکه از ستم پر شده باشد.
🔹 دوران زندگی بانو حدیث همزمان با هشت خلیفه عباسی بود که به شیوه خاص خود بر شیعیان فشار وارد می ساختند. بانو حُدَیث، نقشی اساسی در جریانات سیاسی اجتماعی در دوران امام هادی(ع) داشتند، ولی این نقش را به صورت پر رنگ تر می توان در دو مقطع از دوران زندگی امام حسن عسکری(ع) به وضوح مشاهده نمود؛
۱️⃣ پیش از شهادت امام حسن عسکری(ع). ۲️⃣پس از شهادت امام حسن عسکری(ع)
🔸 بنا به گزارش های تاریخی و روایات امام حسن عسکری(علیه السلام) پیش از شهادت، روزی با مادرشان بانو حُدَیث، درباره وقایع سال ۲۶۰ و شهادت و مسموم شدنشان صحبت فرمودند و مادرشان را از اخبار و اتفاقات این سال آگاه فرمودند، سپس مهدی موعود (علیه السلام) آخرین وصی الهی را به مادرشان بانو حُدَیث سپردند تا ایشان را از سامرا خارج و برای سفر حج به سمت مکه حرکت نمایند. سفر حج بانو حُدَیث که به امر امام صورت گرفت یک سفر عبادی و معنوی نبود، بلکه برای حفظ ولی خدا و آخرین گنجینه الهی صورت گرفت و انتخاب این عنوان برای تنش زدایی و زردودن حساسیت دستگاه خلافت دارای اهمیت می باشد. نکته قابل تامل اینکه این بانو برای امام (علیه السلام) بسیار قابل اطمینان بود و حتی نسبت به بسیاری از مردان مورد وثوق حضرت، که برخی وکلای ایشان به حساب می آمدند و زنان علویه های که در کنار ایشان بودند، بیشتر مورد توجه امام بودند و شهامت و عظمت روحی وی برای امام(علیه السلام) اثبات شده بود.
🌱 بانو حُدَیث و نوه گرامیاش، به سفر مکه مشرف شدند و سپس به مدینه رفتند. بانو حُدَیث در مدینه متوجه شدند که فرزند دلبندشان به شهادت رسیده است؛ بانو حُدَیث برای زیارت قبر مطهّر فرزندش و خاموش کردن فتنه هایی که به وجود آمده بود، فوراً همراه عدّه ای از شیعیان به جانب عراق رهسپار شدند. هنگامى که به سامرا رسیدند، متوجه شدند جعفر کذّاب ادعاى ارث و وصایت حضرت امام حسن(ع) دارد و خود را وصىّ و وارث امام معرفى می کند. بانو حُدَیث نزد جعفر کذاب رفته و فرمودند: «وصىّ امام حسن من هستم». جعفر قبول نکرد. وى براى اثبات مدعاى خود، نزد «ابوالشّوارب»، قاضى سامرا، رفت و وصایت خود را به اثبات رساند. هنگامی که جعفر در امر میراث با مادرش به نزاع برخاست، حضرت حجت علیه السلام از مادربزرگش دفاع نموده، فرمود: یا جعْفَرُ مَا لَک تَعَرَّضُ فِی حُقُوقِی؛ «ای جعفر! برای چه متعرض حقوق من می شوی؟» جعفر متحیر و مبهوت شد، سپس حضرت از دیدگان جعفر نهان گردید. بعد از آن جعفر در میان مردم به دنبال یافتن آن گرامی برآمد؛ اما موفق نشد.
جعفر و پیروانش برای باطل کردن این ادّعا، از هیچ تلاشی فروگذار نکردند، متقابلاً آن بانوی خردمند و شجاع هم برای اثبات حقّ خود، مدارک کتبی و شفاهی را به محکمه تقدیم فرمودند و در نتیجه، قاضیالقضات پایتخت نیز به نفع وی حکم صادر نمود. با ورود بانو به سامرّا، نور امید در دلهای شیعیان پرفروغتر شده و فضای ابهام آلود و خفقان نیز آرام، آرام، به وضعیت عادی برمیگشت.
ادامه دارد…#بانو_نگار_رسانه_بانوان_انقلاب_اسلامی
✍️ زهرا عباسپور