جریانات دینی و مسائل زنان/۱

26 دی 1399
شبکه ایران زنان؛  

🔗یادداشت(۱)

🔹مسائل زنان در کشور ما همواره از سوی جریانات فکری و سیاسی متعددی دنبال می گردد. هر چند تعدد و پیچیدگی این جریانات باعث گردیده در نگاه اول این اقوال صرفا به دو دسته دینی و غیر دینی (سکولار و فمنیسم) در کشور شناخته شوند شاید از همین منظر مراکز متعددی در حوزه زنان دوره های فمنیسم شناسی و نحله های آن را برگزار نموده اما کمتر دوره ای با موضوع شناسایی رویکرد های مختلف دینی به مسئله زنان برگزار گردیده است. شاید بتوان گفت بیش از شناخت گفتمان های رقیب در موضوع زنان، کنشگران و فعالان این حوزه نیازمندِ شناخت گفتمانِ اصیلِ دینی؛ در میان گفتمان های متعدد دینی، به عنوان یگانه گفتمانی که توانایی حل مسائل زنان در کشور را داراست می باشند. اگر گفتمان اصیل دینی به درستی شناسایی، تبیین و به برنامه تبدیل گردد قطعا خود بهترین وسیله حذف گفتمان های رقیب(غیر دینی) در مساله زن می باشد. بر این اساس شاید یکی از بغرنج ترین آسیب های مسائل زنان در کشور عدم شناخت و تفکیک صحیح جریانات دینی نسبت به مسائل زنان می باشد. بدیهی است نمی توان انتظار داشت هر جریان فکری دینی بتواند مسائل زنان را به درستی شناسایی و بر اساس روشی نظامند را ه حلی برای آن ارائه دهد.
🍃می توان گفت سه جریان دینی عمده در کشور ما در موضوع زنان فعالیت می کنند:

۱- جریان سنت گرای اسلامی
۲- جریان نواندیشان دینی
۳- جریان تمدنی(انقلاب اسلامی).
هر چند این جریانات پارادایم فکری خود را از منابع دینی کسب می کنند اما تفاوت های ماهوی زیادی با یکدیگر دارند!
❗️ در ابتدا به بررسی گفتمان جریان سنت گرای دینی می پردازیم که قدمتی دیرینه در کشور دارد. مطلوب است در ابتدا به زمینه تاریخی شکل گیری این جریان فکری اشاره کنیم ؛ به نظر می رسد جریان روشنفکریِ سکولار در دوران مشروطه و پهلوی و نیز ادامه آن در جریان اصلاح طلبی دین دار، در دوره کنونی درباره زنان و حمایت از آنان، با پوششِ ضد باورهای فقیهان و گاه ضد اسلامی و غرب اندیشانه، سبب ایجاد رویکردی تهاجمی در بخشی از حوزه های علمیه شد و سبب شکل گیری پارادایمی سخت و محکم در این نهاد گردید که حتی با وقوع انقلاب اسلامی نیز در بخشی از نهاد حوزه علمیه، تا کنون، نگاه سنگینِ فقهی این جریان بر رفتار سیاسی و اجتماعی زنان سایه افکنده است و این بخش از حوزه علمیه، مانند دیگر عرصه ها نتوانست همسو و هم پایه نگاه انقلاب اسلامی و امام خمینی(قدس ره)، به مسائل زنان بپردازد.
▪️به لحاظ رویکردی، جریان فکری سنت گرای اسلامی، همواره جامعه آرمانی خود را عصر نبوی و حیات مومنین اولیه در این دوره می داند و هیچ پاسخی برای مسائل روز جامعه زنان ندارد! از نظر این جریان، علت ایجاد مشکل در حوزه زنان، بی توجهی به اصول و ارزش های دینی و در نتیجه تکالیف و تعبدیات است و البته منظور از تکالیف، بعد فردی و نه تکلیف اجتماعی زنان می باشد. پیامد این تفکر خواسته و یا ناخواسته ایجاد جدا سازی ساحت دین از حیات اجتماعی فرد و ایجاد نوعی « سکولاریزم» در موضوع زنان می باشد!
♦️در فضای فکری جریان سنتی، آن چه برای زن مطلوب و شایسته است، حصر زن در خانه و اشتغال کامل او به شوهرداری و پرورش فرزندان است. به بیان دیگر، در هیچ دوره ای از زندگی زن، حتی در میانسالی که فراغتی بیشتر برای زن ایجاد می گردد، نباید حضور و مسؤولیت اجتماعی دیده شود! اعتقاد به تفاوت‏های فراوان زنان و مردان در زمینه ‏های جسمی، روحی، تعقل و احساسات، ارائه تعریف ویژه از کمالات زن و اعتقاد به تفاوت‏های فراوان حقوقی و تکلیفی زنان و مردان از دیگر ویژگی های فکری این رویکرد است.
ادامه دارد…
📣بانو نگار رسانه بانوان انقلاب اسلامی
✍️زهرا عباسپور فعال و پژوهشگر حوزه زن و خانواده

https://eitaa.com/Banounegar
@Banounegar

جریانات دینی و مسائل زنان/۲

جریانات دینی و مسئله زنان/۳